Pojęcie i cele diagnozy psychopedagogicznej
Diagnoza psychopedagogiczna jest nieodłącznym elementem edukacji, adresowana jest praktycznie do wszystkich dzieci, zarówno uczniów najzdolniejszych, jak i tych, którzy przejawiają specjalne potrzeby edukacyjne o różnym charakterze i nasileniu, w tym także do dzieci czy uczniów z podejrzeniem zaburzeń ze spektrum autyzmu bądź mających już rozpoznanie autyzmu. Wykonywane w ramach diagnozy czynności psychologiczno-pedagogiczne stanowią zazwyczaj odpowiedź na pojawiający się problem z dzieckiem,
w kontekście procesu edukacyjnego i dobrostanu dziecka oraz wyznaczają kierunek podejmowanych działań.
Termin diagnoza ma co najmniej dwa znaczenia. W pierwszym podejściu jest rozumiany jako proces diagnozowania, składający się ze złożonych czynności takich, jak: formułowanie pytań diagnostycznych, wybór odpowiednich narzędzi, zbieranie danych, ich ocenę i integrację. Obejmuje ona zatem proces podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów i testowania hipotez diagnostycznych. Jej efektem jest sformułowanie odpowiedzi na pytanie diagnostyczne i wyznaczenie dalszych kierunków postępowania[1].
Czytaj więcej: Diagnoza psychopedagogiczna dziecka z autyzmem
Zaburzenia połykania u dzieci
Połykanie jest czynnością wielopoziomową, uzależnioną od poprawnego funkcjonowania układu nerwowego, oddechowego oraz skoordynowanej pracy mięśni.
Dzieci w ciągu pierwszych lat życia połykają w sposób niemowlęcy.
Typ niemowlęcy polega na tym, że w trakcie połykania język ułożony jest płasko na dnie jamy ustnej, czubek języka znajduje się natomiast w kontakcie z wargami, czyli tkwi między dziąsłami (lub zębami), takie połykanie odbywa się przy lekko rozwartych szczękach, a w trakcie połykania mocno zaciskają się usta (uruchamiają się mięśnie ustno-twarzowe). W tym typie połykania język wykonuje tylko ruchy poziome.
Typ dojrzały polega natomiast na tym, że w trakcie połykania czubek języka oraz jego boki stykają się z górnymi zębami i dziąsłami, zarówno przednimi, jak i bocznymi, szczęki przy tym rodzaju połykania są zaciśnięte, a w trakcie połykania usta są lekko zwarte (następuje skurcz mięśni żuchwowo-gnykowych, które unoszą dno jamy ustnej i dociskają język do podniebienia). A sam język wykonuje ruchy pionowe.
Połykanie niemowlęce przechodzi w dojrzałe po wyrośnięciu zębów mlecznych u dziecka, od około 18 miesiąca do 3 – maksymalnie 4 roku życia. Przy prawidłowym połykaniu płyny nie wyciekają z jamy ustnej.
Jeżeli połykanie typu niemowlęcego jest przetrwałe, czyli nie przekształca się w połykanie dojrzałe w wieku 3-4 lat (po wyrośnięciu wszystkich zębów mlecznych u dziecka), może przyczyniać się do powstawania wad zgryzu i wad wymowy.
Jak wspierać rozwój mowy dziecka z afazją?
Wskazówki dla rodziców i nauczycieli.
Przed podaniem komunikatu należy skupić na sobie uwagę dziecka.
Należy mówić do dziecka nieco wolniej, eksponując ważne w zdaniu słowa poprzez ich podkreślenie głosem, intonacją, akcentem.
Należy używać raczej prostych i krótkich zdań.
Należy akceptować gesty i miny, których dziecko używa w celach komunikacyjnych.
Nie należy używać zdrobnień i zmiękczeń, które „zacierają” wyrazistość budowy słowa.
Do zabaw językowych należy wybierać odpowiedni moment, dziecko nie może być zmęczone, rozdrażnione.
